Informator Izby Adwokackiej w Warszawie

27 stycznia 2017 r. w siedzibie Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie odbyło się szkolenie na temat unijnego prawa antydyskryminacyjnego. Zostało ono zorganizowane przez Fundację Adwokatury Polskiej i Academy of European Law w Trewirze przy wsparciu kilku firm prawniczych (Allen & Overy, Clifford Chance, SPCG, Pietrzak, Sidor & Wspólnicy oraz Wardyński i Wspólnicy). W szkoleniu udział wzięli adwokaci, radcowie prawni, aplikanci, sędziowie oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych i Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.

Szkolenie rozpoczęło się od wystąpienia adwokata Mikołaja Pietrzaka – dziekana ORA w Warszawie. W swoim wystąpieniu adwokat Pietrzak zwrócił uwagę, że wciąż wiele osób doświadczających nierównego traktowania nie uzyskuje efektywnej ochrony prawnej w Polsce. Wskazał, że przyczyną tego stanu są z pewnością niedostatki polskich regulacji prawa antydyskryminacyjnego, jednak mogą być one skompensowane przez mądre interpretowanie prawa krajowego w zgodzie z Konstytucją RP, Europejską Konwencją Praw Człowieka, Konwencją o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami oraz prawem unijnym.

Wykład wprowadzający na temat unijnego systemu prawa antydyskryminacyjnego wygłosiła dr Anna Śledzińska-Simon z Uniwersytetu Wrocławskiego. W swoim wystąpieniu zwróciła uwagę na akty prawa pochodnego i wynikające z nich gwarancje. Wskazała również na szereg orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE, w których Trybunał odwoływał się do traktatowego zakazu dyskryminacji (m.in. wyrok TSUE C-557/07 Kücükdeveci).

Profesor Marc de Vos z Uniwersytetu w Gandawie wskazał natomiast na praktyczne aspekty dochodzenia roszczeń związanych z nierównym traktowaniem. W szczególności zwrócił uwagę na praktyczne różnice związane z dochodzeniem roszczeń z tytułu dyskryminacji bezpośredniej i pośredniej. Swoje wystąpienie ilustrował wieloma przykładami praktycznymi z różnych jurysdykcji (Holandia, Belgia, Australia).

Kwestie rozkładu ciężaru dowodu w sprawach z tytułu nierównego traktowania były przedmiotem wystąpienia Jane Russell, angielskiej barrister z Essex Court Chambers. W swoim wystąpieniu Jane Russell wskazywała, jak działa mechanika przerzucenia ciężaru dowodu z powoda (ofiary dyskryminacji) na pozwanego (osoby dopuszczającej się nierównego traktowania) (ang. shifting of the burden of proof). Uczestnicy szkolenia mogli następnie zmierzyć się z praktycznym stosowaniem unijnych zasad prawa antydyskryminacyjnego w przygotowanych kazusach. Ich zadaniem było ustalenie, czy w przedstawionych im problemach doszło do dyskryminacji, a jeśli tak, to z jakimi roszczeniami osoby poszkodowane mogłyby wystąpić i jakiego rodzaju dowody powinny przedstawić przed sądem, aby wykazać swoje roszczenia w wystarczający sposób.

Następnie dr Śledzińska-Simon oraz Nicola Braganza, barrister z Garden Court Chambers, przeprowadziły wspólny wykład na temat materialnych podstaw roszczeń z tytułu nierównego traktowania. Wykład zakończył się częścią warsztatową, w trakcie której uczestnicy analizowali kolejny kazus, tym razem dotyczący dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność.

Szkolenie składało się z krótkich części wykładowych i dłuższych części warsztatowych, w trakcie których uczestnicy mieli możliwość zastosowania przekazanej im wiedzy w praktycznych sytuacjach.

Formuła szkolenia umożliwiła wymianę doświadczeń w zakresie stosowania prawa antydyskryminacyjnego przez praktyków, przedstawicieli organizacji pozarządowych i organów ochrony praw człowieka. Wartością szkolenia była również możliwość poznania praktyki stosowania unijnych przepisów prawa antydyskryminacyjnego w innych jurysdykcjach (Wielka Brytania oraz Belgia).

Wspólne szkolenia FAP i ERA organizowane są w Polsce dwa razy do roku. Dzięki nim polscy prawnicy mogą czerpać wiedzę od najlepszych praktyków prawa z całej Europy. Kolejne dwa szkolenia FAP i ERA planują poświęcić europejskiemu prawu procesowemu (jesień 2017 r.) oraz stosowaniu Karty Praw Podstawowych UE (początek 2018 r.).

W tym miejscu należy wskazać, że szkolenie odbyło się dzięki nieocenionemu wsparciu organizacyjnemu p. Karoliny Przygody, p. Karoliny Rokickiej, p. Iwony Bulikowskiej i p. Dawida Belasiuka.

apl. adw. Aleksandra Lisicka, adw. Łukasz Lasek